Αθήνα 2004 - Λονδίνο 2012: Η κληρονομιά των Ολυμπιακών αγώνων και η σύγκριση

Το 2004 η Αθήνα είχε φορέσει τα καλά της. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το βράδυ εκείνο που πέρασα έξω από το Ολυμπιακό στάδιο 3 ημέρες πριν την επίσημη τελετή έναρξης των Ολυμπιακών αγώνων μαζί με 3 φίλους μου, μετά από βόλτα στο επίσης λαμπερό κέντρο της Αθήνας. Ρε σεις, δεν περνάμε από το Ολυμπιακό στάδιο να δούμε πως είναι αυτή η περιβόητη σκεπή Καλατράβα; Όλα έλαμπαν, εντυπωσιακός φωτισμός, φύλακες παντού, τα πάντα ήταν καθαρά και στη θέση τους. Οι λέξεις οικονομική κρίση και Δ.Ν.Τ. άγνωστες μέχρι τότε σε όλους τους Έλληνες. Το κλίμα εκείνη την περίοδο φαινόταν τόσο τέλειο που η Αθήνα έμοιαζε σαν παραμύθι. Λες και ήσουνα σε κάποια άλλη πλούσια χώρα, κάπου στο εξωτερικό. Δεν θυμάμαι να μου πέρασε καν από το μυαλό η σκέψη για το πως μία μικρή χώρα σαν την Ελλάδα τα κατάφερε τόσο καλά ή που βρήκε τόσα χρήματα για αυτό το ομολογουμένως εξαιρετικό θέαμα. Λεπτομέρειες... Εξάλλου ποιος νοιαζόταν; Φυσικά εκ' των υστέρων καταλάβαμε και οι 4 φίλοι ότι αυτά τα λεφτά δεν υπήρχαν και μάλιστα τα δανειστήκαμε ακριβά για να διοργανώσουμε ίσως τους καλύτερους και πιο χλιδάτους Ολυμπιακούς αγώνες που είχαν γίνει μέχρι τότε.

Θα πει κάποιος, το αποτέλεσμα μετράει. Ίσως να έχει και δίκιο. Μεγάλη συζήτηση. Και η Αττική Οδός μπορεί να κόστισε 3 πλάσια χρήματα στον φορολογούμενο Έλληνα αλλά παραμένει ο καλύτερος και ποιο ασφαλής δρόμος της Αθήνας μέχρι σήμερα. Κάτι έμεινε που κάνει καλύτερη την καθημερινότητα των πολιτών. Όμως αυτό δεν ισχύει με το σύνολο των εγκαταστάσεων των Ολυμπιακών αγώνων. Δεν υπήρχε κανένας απολύτως σχεδιασμός για την αξιοποίηση των Ολυμπιακών ακινήτων μετά τη λήξη των αγώνων. Γήπεδα ερείπια, εγκαταστάσεις που μαραζώνουν και σίγουρα δεν θυμίζουν τίποτα από την χλιδή εκείνης της νύχτας που σας περιέγραψα προηγουμένως.

Η πραγματικότητα σκληρή και ο απολογισμός τραγικός. Ένα τεράστιο χρέος που βγήκε στην επιφάνεια μετά τη λήξη των Ολυμπιακών αγώνων. Παχυλές αμοιβές στα λεγόμενα Ολυμπιακά στελέχη ή αλλιώς Golden Boys, ακραίες σπατάλες, απ' ευθείας αναθέσεις σε εργολάβους με τιμές πολλαπλάσιες από το κανονικό, κανένας σχεδιασμός για μετέπειτα αξιοποίηση των εγκαταστάσεων και γενικά ένας οικονομικός παράδεισος για όσους μετείχαν σε αυτό το πάρτι. Τι σημασία έχουν όλα αυτά όμως μπροστά στην χλιδή. Ο Έλληνας τρελαίνεται για κάθε τι που φαίνεται λαμπερό. Θα το καταναλώσει ακόμα και εάν αύριο δεν έχει να φάει. Δεν τα αναφέρω αυτά επειδή είμαι μίζερος αλλά για να δείξω ότι καλό είναι, είτε σε προσωπικό επίπεδο ή σαν χώρα, να ζούμε ανάλογα με αυτό που πραγματικά μπορούμε να παράγουμε.

Δεν ξέρω αν το μάθημα μας το πήραμε ως Έλληνες. Αν γυρίζαμε το χρόνο πίσω πάντως ίσως θα ήταν καλό να είχαμε ακολουθήσει το παράδειγμα της Αγγλίας και της προετοιμασίας της διοργάνωσης των Ολυμπιακών αγώνων του 2012 στο Λονδίνο. Αλλά μάλλον αυτά είναι ψιλά γράμματα για τους Έλληνες, τι ξέρουν άλλωστε οι "φτωχοί" και μίζεροι Άγγλοι. Εμείς έχουμε περισσότερα χρήματα (και ας είναι άλλων) και μας αρέσει να τα επιδεικνύουμε με κάθε ευκαιρία υπέρλαμπρου πανηγυριού. 

Τι έκανε λοιπόν η Αγγλία? Η "ανοργάνωτη" λοιπόν Αγγλία δημιούργησε μία εταιρεία, την OPLC, η οποία είναι υπεύθυνη για την αξιοποίηση των ολυμπιακών ακινήτων αλλά και την ομαλή μετάβαση στη μεταολυμπιακή εποχή. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με άρθρο του ΒΗMagazino:

Η εταιρία OPLC είναι η εταιρία που διαχειρίζεται την κληρονομιά των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο λόγος ύπαρξης της δεν είναι τόσο να σκεφτεί λύσεις για την μεταολυμπιακή χρήση των κατασκευών, αλλά να εποπτεύει την σωστή λειτουργία της μετάβασης. Γιατί η μεταολυμπιακή χρήση έχει ήδη προβλεφθεί. Το Ολυμπιακό Στάδιο για παράδειγμα, που χρηματοδοτήθηκε κατά 64% από την κυβέρνηση, κατά 23% από την Εθνικη Λοταρία και κατά 13% απο την Δημαρχεία του Λονδίνου, μετά το τέλος των Αγώνων, θα ανήκει στην ποδοσφαιρική ομάδα Γουέστ Χαμ, που νίκησε στο νήμα την Τότεναμ η οποία είχε εκφράσει και εκείνη ενδιαφέρον. Από 80.000 θέσεις θα μετατραπεί σε ένα γήπεδο 60.000 θέσεων, ενω υπάρχει και η δυνατότητα να γίνει 40.000 θέσεων αφαιρόντας ένα μέρος των (λυόμενων) κερκιδών. Το γήπεδο του μπάσκετ, θα μετατραπεί σε διαμερίσματα, μια διαδικασία που ανταποκρίνεται στους φρενήρεις ρυθμούς οικοδομικής έξαρσης του Λονδίνου, το οποίο η αλήθεια είναι πως μετατρέπεται σε μια όλο και πιο ακριβή πόλη γεμάτη ξεκάθαρους ταξικούς διαχωρισμούς. Αλλά παρ’ όλα αυτά μια πόλη που σέβεται τους κατοίκους της. 

Σε άλλο σημείο το εξαιρετικό αυτό άρθρο αναφέρει: 

Η φιλοδοξία είναι θεμιτή, όλοι θέλουν να κάνουν καλύτερους Αγώνες από τους προηγούμενους. Το πρόβλημα όμως πλέον δεν είναι μόνο αυτό. Το Λονδίνο ακόμα και αν δεν κάνει καλύτερους Αγώνες από τους προηγούμενους σπάταλους Κινέζους και Ελληνες, θα τους κάνει πιο οικονομικούς. Και αυτή την εποχή, ίσως αυτό να μετράει περισσότερο από κάθε άλλη μεγαλομανία που θα πληρώνεται αναδρομικά από γενιά σε γενιά. Κοινώς, οι Αγγλοι, το μάθημα τους το πήραν. Απλά τα δίδακτρα, τα πληρώνουμε εμείς.

Φυσικά και η Ελλάδα δημιούργησε μία αντίστοιχη εταιρεία τα "Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε." με τη διαφορά όμως ότι σκοπός της δεν ήταν η αξιοποίηση και μεταολυμπιακή χρήση των εγκαταστάσεων αλλά ο διορισμός στελεχών-κουμπάρων με μυθικούς μισθούς οι οποίοι φυσικά πληρώνονταν από το Ελληνικό κράτος.   

Όλα αυτά τα αναφέρω για να δείξω την διαφορά στην φιλοσοφία μεταξύ των Ελλήνων και άλλων λαών. Φυσικά και δεν φταίει το DNA του Έλληνα. Φταίει όμως η νοοτροπία του Έλληνα που έχει μάθει στο εύκολο κέρδος χωρίς να αγωνίζεται πραγματικά για αυτό. Φταίει μία ολόκληρη γενιά που το μόνο που ήθελε για τα παιδιά της είναι να μπουν στο δημόσιο, να πιάσουν την καλή και τον σίγουρο μισθό χωρίς απαραίτητα να δουλεύουν, αφού θα έχουν εξασφαλίσει τη μονιμότητα. Φταίει το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια μάθαμε να ζούμε παραπάνω από τις δυνατότητές μας και τώρα καλούμαστε να πληρώσουμε τον λογαριασμό.

Οι Άγγλοι δεν είναι πιο έξυπνοι, απλά είναι πιο οργανωμένοι και σκέφτονται συλλογικά για το μέλλον της πατρίδας τους. Κάτι που δεν κάνουμε εμείς οι Έλληνες που το μόνο που θέλουμε είναι η προσωπική μας ευημερία (ή ακόμα καλύτερα η πάρτη μας) πολλές φορές εις βάρος των υπολοίπων. 

Το 2006 όταν έκανα το μεταπτυχιακό μου στην Αγγλία τα Ολυμπιακά έργα στο Ανατολικό Λονδίνο είχαν ήδη ξεκινήσει. Σήμερα, τα έργα ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων γίνονται σταδιακά, ακόμα και η Οξφορντ Στριτ είναι σκαμμένη σε λίγα σημεία, αλλά τίποτα δεν φαντάζει υπερβολικό, έντονο, τίποτα δεν θυμίζει την Αθήνα του 2003, όταν τίποτα δεν ήταν έτοιμο. Το σημαντικότερο όλων όμως είναι η πρόβλεψη για το μέλλον καθώς και η εύρεση λύσεων αξιοποίησης που δεν θα επιβαρύνουν αποκλειστικά τον προϋπολογισμό του Αγγλικού κράτους.

Παρακάτω είναι κάποιες φωτορεαλιστικές φωτογραφίες από το Ολυμπιακό χωριό του Λονδίνου το οποίο μετά το 2013 θα ονομαστεί Ολυμπιακό Πάρκο Βασίλισσας  Ελλισάβετ (Queen Elizabeth Olympic Park). Η χρήση του για το μέλλον έχει ήδη προβλεφτεί. Εμείς ακόμα προσπαθούμε να συμφωνήσουμε τι θα κάνουμε τον χώρο του αεροδρομίου στο Ελληνικό. Αυτή είναι η διαφορά μας!